Po tym jak w sierpniu wiceszef MSZ Arkadiusz Mularczyk zaapelował do samorządowców o wsparcie działań rządu w sprawie uzyskania reparacji od Niemiec, coraz więcej rad gmin przyjmuje oświadczenia w tej sprawie. Uchwała o reparacjach znalazła się w programie sesji Rady Miejskiej w Knyszynie w dniu  29 września 2023r. Uchwała w sprawie reparacji, odszkodowań i zadośćuczynienia z tytułu strat, jakie Polska poniosła z powodu napaści Niemiec oraz późniejszej okupacji na terenie gminy została przez Radę Miejska w Knyszynie przyjęta jednogłośnie.

Gmina Knyszyn również poniosła wysokie straty w wyniku najazdu Niemiec oraz grabieżczej polityki okupanta niemieckiego, wśród których należy wymienić:

Straty poniesione w wyniku okupacji niemieckiej:

– zniszczenie dużej części miasta (podczas wojny zniszczeniu uległo ponad 80% miejskiej zabudowy Knyszyna) oraz wsi,

– zniszczenie Pałacu Krasińskich z XIX w. i zabudowań w Majątku (obecnie Knyszyn-Zamek)

– straty wynikłe z podporządkowania całej gospodarki Knyszyna państwu niemieckiemu,

– straty poniesione w wyniku niewoli niemieckiej żołnierzy pochodzących z Knyszyna i okolic, wywiezienia mieszkańców Knyszyna i okolic na przymusowe roboty do Niemiec,

– grabieże z prywatnego majątku mieszkańców Knyszyna i okolic.

Straty wynikające bezpośrednio w czasie walk  na przełomie lipca i sierpnia 1944 r.:

– zniszczenia domów mieszkalnych, lokali usługowych, nawierzchni ulic, (w Knyszynie uległo spaleniu lub zburzeniu ponad 1200 budynków ). Zginęło lub zostało rannych ponad 20 osób z miasta i okolic

– uszkodzenie gmachu Urzędu Miasta,

– zniszczenia jakie poniósł Kościół parafialny w Knyszynie (dziury w dachu kościoła, zburzona wieża, wypalona dzwonnica),

– spalona bożnica,

– zniszczenia budynków szkoły w Zofiówce i Knyszynie,

– zniszczenia części infrastruktury Szpitala Miejskiego,

– przed nadejściem frontu Niemcy wywieźli z Majątku w Zamku cały inwentarz żywy oraz majątek ruchomy, a następnie prawie wszystkie zabudowania majątku zostały spalone. Drewniane budynki majątku zostały spalone całkowicie, natomiast w murowanych zostały spalone dach a ocalały kamienie lub murowane ściany.

– na kilka godzin przed rozpoczęciem walk spalono w Knyszynie i okolicznych wsiach wszystkie wiatraki, wysadzono tory kolejowe, wysadzono wszystkie mosty na szosach i drogach wiejskich.

W dokumencie  “Wykaz szkód wojennych szczegółowy w gminie Knyszyn, pow. białostocki”, sporządzonym w roku 1944 przez Józefa Piaseckiego wieloletniego sekretarza magistratu Knyszyna, straty Knyszyna dotyczące zabudowań Józef Piasecki szacuje na ponad trzy miliony przedwojennych złotych.

Poza stratami materialnymi należy wskazać również na straty ludzkie, w tym: osoby cywilne, które zginęły w czasie bombardowania i ostrzału Knyszyna, ludność żydowska, ludność na robotach przymusowych oraz osoby represjonowane politycznie.

Na początku sierpnia wiceszef MSZ Arkadiusz Mularczyk skierował apel do samorządów o wsparcie dla działań rządu w ubieganiu się o odszkodowania wyrządzone przez niemiecką agresję i okupację w latach 1939-1945. Z raportu na stronie internetowej  www.instytutstratwojennych.pl wynika, że ogółem 5 mln 200 tys. obywateli państwa polskiego zginęło w czasie II wojny światowej w wyniku wyłącznie działalności państwa niemieckiego i jego organów. 6 bilionów 220 miliardów 609 milionów zł – to wycena strat wojennych Polski poniesionych w wyniku niemieckiej agresji.

Źródła: knyszyn.pl